Thanh Thủy phát huy gìn giữ di sản văn hóa thời đại Hùng Vương
Nghi lễ rước voi tại Lễ hội Đình Đào Xá, xã Đào Xá.
Thời Hùng Vương, vùng đất Thanh Thủy có tên gọi là Trại Tu Vũ, thuộc bộ trung tâm Văn Lang, quốc gia Văn Lang. Trải qua thăng trầm, biến thiên của thời gian và lịch sử, vùng đất có bề dày lịch sử văn hóa lâu đời vẫn gìn giữ, bảo tồn nhiều di sản độc đáo, mang đậm dấu ấn thời đại Hùng Vương.
Hiện nay, trên địa bàn huyện Thanh Thủy có 36 di tích lịch sử đã được xếp hạng, trong đó có năm di tích cấp Quốc gia và 31 di tích lịch sử cấp tỉnh. Hầu hết các di tích trên địa bàn huyện liên quan đến văn hóa thời đại Hùng Vương. Với mục tiêu bảo tồn và phát huy các giá trị lịch sử văn hóa, thời gian qua, các cấp ủy, chính quyền và nhân dân địa phương đặc biệt quan tâm đến việc đầu tư tu bổ, tôn tạo, phục hồi các di tích lịch sử. Hầu hết các xã có di tích đều đã thành lập Ban quản lý di tích nhằm phát huy ý thức tự quản của nhân dân trong việc bảo vệ, giữ gìn các di sản văn hóa của địa phương.
Gắn liền với di tích là những lễ hội với nghi thức rước, tế, lễ tỏ lòng tôn kính, biết ơn của con dân đối với công lao to lớn trong công cuộc dựng nước, giữ nước của Vua Hùng và các vị tướng thời Hùng Vương; tái hiện việc huấn luyện binh lính, khao quân, dân làng khi thắng trận trở về của các tướng lĩnh. Trong đó nổi bật là Lễ hội cướp cây bông Đình La Phù, Lễ hội Đình Đồng Luận, Lễ hội rước voi và bơi chải ở Đào Xá, Xuân Lộc, Thạch Đồng; tục cầu bánh Chay ở Đình Chòm xã Tân Phương, tục chạy quân làng Đoan Hạ, xã Đoan Hạ... Đặc biệt, lễ hội Đào Xá, xã Đào Xá được tổ chức vào các ngày 27, 28, 29 tháng Giêng âm lịch với nghi thức rước voi và lễ hội Đền Lăng Sương, xã Đồng Trung với lễ rước nước diễn ra từ ngày 14 đến 16 tháng Giêng đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ghi danh là di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.
Bảo tồn, gìn giữ giá trị văn hóa thời đại Hùng Vương, trong đó có hát Xoan, huyện Thanh Thủy thành lập, duy trì hoạt động của 60 câu lạc bộ hát Xoan để góp phần thực hành, phát huy lối hát thờ thần - Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại trên quê hương Đất Tổ. Hàng năm, vào dịp Giỗ tổ Hùng Vương - Lễ hội Đền Hùng, huyện tổ chức dâng hương, hoa tại Đền Hùng và tham gia các hoạt động như: Bơi chải, thi nấu bánh chưng, giã bánh giầy trong khuôn viên Khu Di tích lịch sử Đền Hùng.
Tại các Di tích thờ Hùng Vương và các danh nhân, danh tướng trên địa bàn, ngày Giỗ Tổ, huyện chỉ đạo các địa phương tăng cường tuyên truyền, giới thiệu giá trị lịch sử văn hóa của các di tích, các nhân vật được thờ phụng, tôn vinh; hướng dẫn thực hiện nghi thức dâng hương tưởng niệm. Ông Vũ Đức Kiên - Trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Thanh Thủy cho biết: Để tưởng nhớ, tri ân công lao to lớn của các vị anh hùng có công khai sơn, giữ nước, chính quyền, nhân dân các địa phương có di tích thời Hùng Vương đã đồng loạt tổ chức dâng hương và các hoạt động mang đậm văn hóa dân gian truyền thống gắn với công trạng, lịch sử thờ tự của các vị tướng lĩnh được thờ tại di tích; khuyến khích, tạo điều kiện để cộng đồng dân cư tham gia nghi lễ và các hoạt động lễ hội. Huyện cũng chỉ đạo các xã, thị trấn đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân sửa soạn mâm cơm dâng lên tổ Tiên trong ngày 10/3 âm lịch để nhân lên đạo lý tốt đẹp “ăn quả nhớ người trồng cây” của dân tộc...
Thời gian tới, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc huyện Thanh Thủy tiếp tục chú trọng trùng tu, tôn tạo các di tích lịch sử đã được xếp hạng, phục hồi, phục dựng các lễ hội truyền thống thời Hùng Vương, làng nghề truyền thống, trò chơi dân gian, diễn xướng dân gian; phát triển du lịch, thu hút mọi nguồn lực đầu tư cho phát triển du lịch văn hóa của huyện, góp phần làm cho di tích trở thành cầu nối quan trọng của du lịch cội nguồn...
Nguồn: (baophutho.vn)