Thực hiện chương trình công tác năm 2014, vừa qua Đoàn Thanh tra của Sở Ngoại vụ tỉnh Phú Thọ do ông Nguyễn Vĩnh Long, Phó Chánh Thanh tra - phụ trách Thanh tra Sở làm trưởng đoàn đã tiến hành kiểm tra theo quyết định số 51/QĐ-SNgV ngày 23 tháng 6 năm 2014 của Giám đốc Sở Ngoại vụ về việc Kiểm tra việc chấp hành pháp luật của các tổ chức phi chính phủ nước ngoài và các đơn vị thụ hưởng về đăng ký, quản lý hoạt động và sử dụng viện trợ PCPNN tại Phú Thọ theo quy định tại Nghị định số 12/2012/NĐ-CP ngày 01 tháng 03 năm 2012 của Chính phủ về đăng ký và quản lý hoạt động của các tổ chức phi chính phủ nước ngoài tại Việt Nam, Nghị định số 93/2009/NĐ-CP ngày 22 tháng 10 năm 2009 của Chính phủ quy định Quy chế quản lý và sử dụng viện trợ PCPNN và Nghị định số 17/2014/NĐ-CP ngày 11 tháng 3 năm 2014 của Chính phủ quy định về tổ chức và hoạt động của Thanh tra Ngoại giao.
Trên địa bàn tỉnh Phú Thọ hiện có 21 tổ chức PCPNN đăng ký hoạt động, có 31 dự án được triển khai tại tỉnh với tổng giá trị lên đến 3,6 triệu USD (năm 2013), chủ yếu tập trung vào các lĩnh vực: xây dựng hạ tầng, thiết bị giáo dục, vệ sinh, nước sạch tại thôn, bản và trường học; các hoạt động tình nguyện, phát triển cộng đồng, hỗ trợ phát triển kinh tế cho các hộ nghèo v.v...
Hầu hết các dự án đã và đang phát huy hiệu quả thiết thực, góp phần xoá đói, giảm nghèo, nâng cao sức khoẻ, dân trí và cải thiện đời sống cho nhân dân tại địa phương. Những dự án viện trợ phần nào đã giúp cho địa phương giải quyết được những khó khăn và mang lại hiệu quả thiết thực, được các cấp chính quyền và người dân hưởng lợi đánh giá cao.
Qua kiểm tra việc thực hiện đăng ký, quản lý hoạt động của các tổ chức phi chính phủ cùng với việc tổ chức tiếp nhận, sử dụng viện trợ phi chính phủ của các đơn vị thụ hưởng trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đã phát hiện những vi phạm cần khắc phục để hướng dẫn thực hiện theo đúng pháp luật, kiến nghị hoặc thực hiện các biện pháp xử lý những vi phạm. Một số điểm chưa phù hợp được phát hiện trong quá trình kiểm tra xuất phát từ nguyên nhân các tổ chức và đơn vị chưa thực sự nắm vững nội dung của các văn bản quy phạm pháp luật. Việc đôn đốc, hướng dẫn các tổ chức thực hiện theo pháp luật chưa được quan tâm triệt để.
Đoàn kiểm tra đã tiến hành kiểm tra đối với 03 tổ chức PCP và 7 đơn vị thụ hưởng. Qua kiểm tra nhận thấy các tổ chức PCP và đơn vị thụ hưởng được kiểm tra đều có thái độ làm việc nghiêm túc; chuẩn bị báo cáo và giải trình đầy đủ những nội dung theo yêu cầu hướng dẫn của đoàn. Chấp hành chế độ báo cáo định kỳ 6 tháng và hàng năm đối với các cơ quan quản lý nhà nước. Cũng như thực hiện đúng quy định pháp luật về hoạt động xuất nhập cảnh của người nước ngoài liên quan đến dự án vào thăm, làm việc và tình nguyện tại tỉnh.
Các hồ sơ văn kiện liên quan đến dự án đều được thực hiện đúng trình tự quy định của pháp luật khi đệ trình xin phép các cấp có thẩm quyền phê duyệt cho các dự án PCPNN. Các nội dung, mục tiêu, mục đích của dự án đúng với quy định của pháp luật và phù hợp với nhu cầu của địa phương. Một số đơn vị thụ hưởng đã chủ động, tích cực vận động nguồn tài trợ của các tổ chức và doanh nghiệp nước ngoài về đóng góp xây dựng, góp phần cho sự trưởng thành và phát triển của đơn vị.
Tuy nhiên, còn có những tồn tại cân khắc phục như việc các tổ chức PCP không thực hiện việc báo cáo xin phép UBND tỉnh về việc điều chỉnh, bổ sung địa bản triển khai dự án và không thực hiện đúng quyết định phê duyệt dự án của UBND tỉnh như tổ chức HaDeva Hạ Hòa và Corudes Thanh Ba.
Ngoài ra, có 5 đơn vị thụ hưởng không thực hiện báo cáo theo định kỳ tới các cơ quan nhà nước có thẩm quyền về việc tiến hành triển khai, hoàn thành và đưa dự án (nguồn tài trợ) vào sử dụng: UBND xã Vân Lĩnh, Trường Trung học phổ thông Cẩm Khê, Trường Tiểu học Phượng Vỹ 1, Trường Tiểu học Văn Miếu 2, UBND xã Trưng Vương. 03 đơn vị thiếu quyết định cho phép tiếp nhận dự án (nguồn tài trợ) của UBND tỉnh là: UBND xã Vân Lĩnh, Trường Tiểu học Văn Miếu 2, UBND xã Trưng Vương. 02 đơn vị thiếu giấy phép cho phép đại diện tổ chức tài trợ vào thăm và làm việc tại tỉnh: UBND xã Vân Lĩnh, UBND xã Trưng Vương và 01 đơn vị thiếu quyết định phê duyệt nguồn vốn đối ứng: Trường Tiểu học Văn Miếu 2.
Trường tiểu học Vân Lĩnh - xã Vân Lĩnh - huyện Thanh Ba do ĐSQ Nhật Bản tại Việt Nam tài trợ
Bên cạnh đó, Đoàn Kiểm tra đã ghi nhận các đề xuất, kiến nghị của các tổ chức PCPNN và các đơn vị thụ hưởng mong muốn Sở Ngoại vụ tạo điều kiện hỗ trợ trong quá trình hoạt động và triển khai dự án. Hàng năm, Sở tổ chức hội nghị gặp gỡ các tổ chức PCPNN và đơn vị thụ hưởng trên địa bàn tỉnh; tổ chức tập huấn về công tác ngoại vụ; hỗ trợ kêu gọi, vận động viện trợ cho các địa phương. Đặc biệt, các đơn vị thụ hưởng kiến nghị với Sở Ngoại vụ cần quan tâm giúp đỡ trong việc kêu gọi, thu hút và tiếp nhận các nguồn vốn tài trợ, tạo điều kiện nâng cao đời sống của người dân và phát triển cơ sở hạ tầng của địa phương
Tin và ảnh: Nguyễn Vĩnh Long