Ngay trong nhiệm kỳ đầu tiên trên cương vị lãnh đạo cao nhất của Đảng, phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị Ngoại giao lần thứ 27 (tháng 12/2011), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định phương hướng, nhiệm vụ của hoạt động đối ngoại của Đại hội XI: “tư tưởng chỉ đạo của hoạt động đối ngoại là: Thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển; đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ; là bạn, là đối tác tin cậy và thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế; hợp tác bình đẳng, cùng có lợi với tất cả các nước trên cơ sở những nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế”. (Ảnh: Quang Hòa)

“Nguyên tắc và phương châm của hoạt động đối ngoại là: Phải đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên hết; kiên định lập trường giai cấp, tuyệt đối trung thành với lợi ích của dân tộc; chủ động tiến công, giữ vững nguyên tắc, linh hoạt khôn khéo về sách lược, nắm vững hai mặt hợp tác và đấu tranh; tạo dựng môi trường hòa bình, ổn định, có lợi nhất cho đất nước; tạo vị thế vững chắc và sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc”. Trên cơ sở đó, Tổng Bí thư đã chỉ ra 9 nhiệm vụ trọng tâm mà ngành Ngoại giao cần triển khai, thực hiện. (Ảnh: Quang Hòa)

Đến dự và phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị Ngoại giao lần thứ 28 (tháng 12/2013) trong bối cảnh ngoại giao Việt Nam tiếp tục tích cực, chủ động hội nhập quốc tế, Tổng Bí thư đánh giá, "từ sau Ðại hội XI của Ðảng đến nay, tình hình thế giới và trong nước, bên cạnh những thuận lợi cơ bản, cũng có nhiều khó khăn, thách thức rất lớn và phức tạp, nhưng với sự cố gắng nỗ lực của toàn Ðảng, toàn dân, toàn quân, chúng ta đã đạt được nhiều kết quả và thành tích đáng trân trọng trên lĩnh vực đối ngoại... Những thành tích đạt được đó là "sự kiểm chứng sinh động đối với đường lối đối ngoại đúng đắn của Ðảng ta, đồng thời cũng thể hiện sự vận dụng sáng tạo và hiệu quả các bài học của thời kỳ đổi mới…”. (Ảnh: Quang Hòa)

Tổng Bí thư nhấn mạnh, “Ban Chấp hành Trung ương Ðảng khóa XI đã ban hành Nghị quyết 28 về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 22 về hội nhập quốc tế để tiếp tục cụ thể hóa Nghị quyết Ðại hội XI trên lĩnh vực này. Nhiệm vụ hàng đầu của ngành Ngoại giao là phải tiếp tục quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các quan điểm và tư tưởng chỉ đạo của Ðảng, chủ động, tích cực vận động, xây dựng và tranh thủ những cơ hội mới để xây dựng và bảo vệ đất nước”. (Ảnh: Quang Hòa)

Đến Hội nghị Ngoại giao lần thứ 29 (tháng 8/2016), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đánh giá: "Môi trường hoà bình thuận lợi cho phát triển; độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ tiếp tục được giữ vững. Quan hệ đối ngoại được mở rộng và ngày càng đi vào chiều sâu. Quan hệ với các nước láng giềng và các nước trong ASEAN được củng cố. Đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược, đối tác toàn diện với nhiều đối tác quan trọng. Hội nhập quốc tế được đẩy mạnh, góp phần vào việc tăng cường nguồn lực cho phát triển, thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Chủ động, tích cực tham gia các công việc chung của cộng đồng quốc tế, các diễn đàn, tổ chức khu vực và quốc tế, nâng cao vị thế của đất nước...”. (Ảnh: Tuấn Anh)

Song song với nhiệm vụ phát triển đất nước, ngoại giao còn phải gánh vác một nhiệm vụ to lớn hết sức phức tạp là góp phần quan trọng bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định để phát triển". (Ảnh: Tuấn Anh)

Đặc biệt, tại Hội nghị Đối ngoại toàn quốc - hội nghị đầu tiên do Bộ Chính trị, Ban Bí thư trực tiếp chỉ đạo tổ chức để bàn về công tác đối ngoại diễn ra ngày 14/12/2021 ngay trước Hội nghị Ngoại giao lần thứ 31, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp tục khẳng định, "Đối ngoại ngày nay không chỉ là sự nối tiếp của chính sách đối nội, mà còn là một động lực mạnh mẽ cho sự phát triển của các quốc gia, dân tộc”. (Ảnh: Tuấn Anh)

Tổng Bí thư chỉ đạo ngành Ngoại giao tiếp tục triển khai đồng bộ, sáng tạo, hiệu quả các hoạt động đối ngoại, bao gồm đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân; đối ngoại của các cấp, các ngành, các địa phương, các cơ quan, đơn vị, cộng đồng các doanh nghiệp. Đưa các mối quan hệ đối ngoại đi vào chiều sâu, thực chất, thiết thực; huy động và kết hợp có hiệu quả các nguồn lực bên ngoài với nguồn lực trong nước để phục vụ sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc. Không ngừng đổi mới, sáng tạo trên cơ sở vận dụng nhuần nhuyễn bài học "dĩ bất biến, ứng vạn biến", kiên định về nguyên tắc, chiến lược, linh hoạt về phương pháp, sách lược... (Ảnh: Nguyễn Hồng)

Tổng Bí thư giao nhiệm vụ “Tiếp tục phát huy vai trò tiên phong trong việc tạo lập và giữ vững môi trường hoà bình, ổn định, huy động các nguồn lực bên ngoài để phát triển đất nước, nâng cao vị thế và uy tín của đất nước…” Tổng Bí thư khẳng định, "Hơn 90 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, trên cơ sở vận dụng sáng tạo những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, kế thừa và phát huy truyền thống, bản sắc đối ngoại, ngoại giao và văn hoá dân tộc, tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hoá thế giới và tư tưởng tiến bộ của thời đại, chúng ta đã xây dựng nên một trường phái đối ngoại và ngoại giao rất đặc sắc và độc đáo của Thời đại Hồ Chí Minh, mang đậm bản sắc "cây tre Việt Nam", "gốc vững, thân chắc, cành uyển chuyển", thấm đượm tâm hồn, cốt cách và khí phách của dân tộc Việt Nam”… (Ảnh: Tuấn Anh)

Tiếp tục chỉ đạo ở tầm cao chiến lược, phát biểu chỉ đạo tại phiên khai mạc Hội nghị Ngoại giao lần thứ 32 (tháng 12/2023), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đánh giá, trong gần 3 năm qua, đặc biệt là từ sau Hội nghị Đối ngoại toàn quốc (12/2021), ngành Ngoại giao và Đối ngoại cả nước ta đã nỗ lực phấn đấu, nghiêm túc quán triệt và chung sức, đồng lòng tổ chức thực hiện tốt đường lối đối ngoại của Đảng, "đạt được nhiều kết quả, thành tựu quan trọng, có ý nghĩa lịch sử, trở thành một điểm sáng đầy ấn tượng trong toàn bộ những kết quả, thành tựu chung của đất nước". Điểm lại 6 dấu ấn quan trọng của đối ngoại đất nước thời gian qua, Tổng Bí thư khẳng định, "Đối ngoại và ngoại giao đã phát huy thế mới và lực mới, sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, củng cố vững chắc hơn cục diện đối ngoại rộng mở, thuận lợi cho phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới". (Ảnh: Tuấn Anh)

Đặc biệt, các hoạt động đối ngoại diễn ra hết sức sôi động, liên tục và là điểm sáng nổi bật của đối ngoại và ngoại giao Việt Nam trong nhiệm kỳ Đại hội XIII. Đặc biệt là các hoạt động đối ngoại cấp cao của Tổng Bí thư như: hội đàm với Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình, Tổng thống Mỹ Joe Biden, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith, Chủ tịch Đảng Nhân dân Campuchia Hun Sen trong năm 2023 và mới đây là Tổng thống Nga Vladimir Putin cùng nhiều nguyên thủ quốc gia các nước quan trọng khác đến thăm Việt Nam được đánh giá là những sự kiện có ý nghĩa lịch sử, góp phần nâng tầm đối ngoại Việt Nam, nâng cao uy tín, vị thế quốc tế của đất nước, được cộng đồng quốc tế đánh giá rất cao. (Ảnh: Tuấn Anh)

Tiếp thu những chỉ đạo xuyên suốt mang tầm chiến lược của Tổng Bí thư đối với ngành Ngoại giao, phát biểu tại Hội nghị Ngoại giao 32, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh: “Công tác đối ngoại và ngoại giao đã bám sát đường lối đối ngoại Đại hội XIII của Đảng, các chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, nhất là các chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Đối ngoại toàn quốc, đồng thời phát huy mạnh mẽ bản sắc "ngoại giao cây tre Việt Nam". (Ảnh: Tuấn Anh)

Từ một nước bị bao vây, cấm vận, đến nay, Việt Nam đã có quan hệ ngoại giao với 193 quốc gia, trong đó có 7 nước Đối tác chiến lược toàn diện, 11 nước Đối tác chiến lược và 12 nước Đối tác toàn diện. Cùng với đó, khuôn khổ quan hệ với nhiều đối tác quan trọng đã được nâng lên tầm cao mới, tin cậy chính trị với nhiều nước được củng cố vững chắc, hợp tác ngày càng mở rộng, thực chất và hiệu quả. Vị thế, uy tín và tiếng nói của Việt Nam được khẳng định nổi bật tại nhiều diễn đàn, cơ chế đa phương quan trọng như ASEAN, Liên hợp quốc, tiểu vùng Mekong, APEC, AIPA, IPU, UNESCO... Việt Nam được tín nhiệm bầu vào các cơ quan quan trọng của UNESCO như Phó Chủ tịch Đại hội đồng UNESCO, Phó Chủ tịch Ủy ban liên chính phủ Công ước về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, thành viên Ủy ban Di sản thế giới nhiệm kỳ 2023-2027, Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp quốc nhiệm kỳ 2023-2025... (Ảnh: Nguyễn Hồng)

Trước biến động phức tạp của tình hình quốc tế, Việt Nam đã xử lý đúng đắn quan hệ với các đối tác trên cơ sở kiên định nguyên tắc, linh hoạt sách lược và ứng xử; nhờ đó, vừa thúc đẩy hợp tác để cùng phát triển, vừa bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ... Ngoại giao kinh tế tiếp tục được đẩy mạnh. Hoạt động ngoại giao kinh tế đã đóng góp quan trọng vào thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, xuất nhập khẩu năm 2023 đạt trên 680 tỷ USD, thu hút FDI đạt 36,6 tỷ USD, GDP của Việt Nam lần đầu tiên vượt 400 tỷ USD với bình quân đầu người trên 4.000 USD, nhiều tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới đã cam kết đầu tư lâu dài ở Việt Nam… (Ảnh: Tuấn Anh)

Trên mặt trận thông tin đối ngoại, ngoại giao văn hóa, công tác người Việt Nam ở nước ngoài, bảo hộ công dân cũng đạt nhiều kết quả quan trọng. Năm 2023, vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà được UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới, có thêm 2 thành phố là Đà Lạt và Hội An được công nhận là thành phố sáng tạo của UNESCO... Những thành tựu của đối ngoại và ngoại giao rất đáng tự hào dưới sự chỉ đạo của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị và trực tiếp của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đóng góp vào thành tựu chung to lớn, có ý nghĩa lịch sử của đất nước như Tổng Bí thư từng nhấn mạnh "đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay". (Ảnh: Tuấn Anh)

Đó chính là minh chứng sinh động cho đường lối đối ngoại đúng đắn của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư mà đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng với những quyết sách sáng suốt, kịp thời, bước đi chủ động, sáng tạo, đột phá mang tính lịch sử trong triển khai đối ngoại, như Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã khẳng định. Những kết quả to lớn đó tiếp tục khẳng định nền đối ngoại và ngoại giao mang đậm bản sắc "cây tre Việt Nam", dựa trên nền tảng chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, bản sắc văn hóa và truyền thống ngoại giao hòa hiếu, nhân văn nhưng quật cường của dân tộc hoàn toàn phù hợp với điều kiện và hoàn cảnh của Việt Nam, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. (Ảnh: Tuấn Anh)