Mối quan hệ hợp tác đặc biệt giữa Việt Nam - Lào do Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chủ tịch Kaysone Phomvihane gây dựng đã được các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước dày công vun đắp, ngày càng được củng cố và phát triển. Kế thừa và phát huy mối quan hệ truyền thống giữa hai nước, tháng 11 năm 1979, tỉnh Vĩnh Phú (nay là tỉnh Vĩnh Phúc và tỉnh Phú Thọ) đã ký thỏa thuận về việc thiết lập quan hệ hợp tác hữu nghị với tỉnh Luông Nậm Thà - CHDCND Lào. Từ đó đến nay, hai bên đã duy trì và phát triển nhiều hoạt động hợp tác, giúp đỡ lẫn nhau cùng phát triển.
Mặc dù Phú Thọ - Luông Nậm Thà còn nhiều khó khăn và khoảng cách địa lý lớn, nhưng hai tỉnh vẫn thường xuyên duy trì và tăng cường quan hệ hợp tác hữu nghị, đoàn kết đặc biệt, cùng nhau hợp tác phát triển trên nhiều lĩnh vực. Từ năm 2010, quan hệ thăm hỏi đã được thực hiện thường niên thông qua các chuyến thăm, làm việc của đoàn cán bộ lãnh đạo cấp cao hai tỉnh và ký các biên bản ghi nhớ hợp tác hữu nghị nhân các chuyến thăm. Sau mỗi chuyến thăm lại có những bước chuyển biến mới, khẳng định sự tin tưởng, tính đúng đắn, thủy chung, mối quan hệ hữu nghị đặc biệt giữa hai Đảng, chính quyền, nhân dân hai tỉnh; Tạo tiền đề cho sự hợp tác, giúp đỡ phát triển thiết thực với nhu cầu, nhiệm vụ, mục tiêu của hai tỉnh.
Lễ Hội đàm chính thức giữa đoàn Đại biểu cấp cao tỉnh Luông Nậm Thà và đoàn Đại biểu cấp cao tỉnh Phú Thọ
Gần đây nhất, tháng 5/2014, Đoàn đại biểu cấp cao tỉnh Phú Thọ do đồng chí Chu Ngọc Anh, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ làm Trưởng đoàn sang thăm tỉnh Luông Nậm Thà. Tháng 9/2014, Đoàn đại biểu cấp cao Luông Nậm Thà do đồng chí Phim Mạ Sỏn Lương Khăm Ma, Bí thư, Tỉnh trưởng làm Trưởng đoàn sang thăm tỉnh ta. Tại các chuyến thăm và làm việc, hai bên đã trao đổi với nhau về tình hình phát triển kinh tế - xã hội, mục tiêu phát triển hàng năm, cũng như đánh giá mối quan hệ hợp tác hữu nghị song phương, đề ra phương hướng hợp tác cho những năm tiếp theo.
Trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo, hai tỉnh thường xuyên tuyên truyền, giáo dục truyền thống quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào cho các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ ở hai tỉnh. Trong giai đoạn từ năm 1979 - 1989, tỉnh Phú Thọ đã giúp tỉnh Luông Nậm Thà đào tạo 80 cán bộ thuộc các ngành: Nghệ thuật, sư phạm, y tế, cơ khí nông nghiệp, chế biến thực phẩm. Từ năm 2005 đến nay, tỉnh Phú Thọ tiếp nhận đào tạo 52 học sinh, sinh viên của tỉnh Luông Nậm Thà, đồng thời đang đang xem xét đào tạo thêm 10 sinh viên cho tỉnh Luông Nậm Thà nhằm nâng cao nguồn nhân lực cho tỉnh bạn. Các sinh viên này được tỉnh Phú Thọ hỗ trợ 100% chi phí ăn, ở và học phí. Nhiều sinh viên tốt nghiệp, trở về nước làm việc, đóng góp tích cực, hiệu quả cho sự phát triển của quê hương và tình đoàn kết đặc biệt giữa hai Đảng, hai Nhà nước việt – Lào nói chung, Phú Thọ - Luông Nậm Thà nói riêng. Bên cạnh đó, từ năm 2010, tỉnh Luông Nậm Thà cũng hỗ trợ hoàn toàn chi phí ăn, ở và học phí đào tạo tiếng Lào cho 2 học sinh của tỉnh Phú Thọ theo học tại Trường Đại học Quốc gia Đông Dộc - CHDCND Lào.
Cũng từ năm 2005 đến nay, mặc dù còn gặp nhiều khó khăn về kinh tế nhưng tỉnh Phú Thọ đã giúp đỡ, hỗ trợ nhiều dự án xây dựng cơ sở hạ tầng cho tỉnh Luông Nậm Thà với tổng trị giá gần 22 tỷ Việt Nam đồng, trong đó 8 tỷ xây dựng tòa nhà Quốc hội tỉnh Luông Nậm Thà, 4 tỷ xây dựng Trường Chính trị - Hành chính tỉnh Luông Nậm Thà, tháp Luông Nậm Thà và một số công trình khác... Mới đây nhất, vào tháng 5/2014, nhân chuyến thăm của đoàn đại biểu cấp cao tỉnh Phú Thọ do Chủ tịch UBND tỉnh Chu Ngọc Anh làm trưởng đoàn, hai tỉnh đã trọng thể làm lễ bàn giao và cắt băng khánh thành công trình Bệnh viện Công an Luông Nậm Thà (trị giá 9,7 tỷ đồng) do tỉnh Phú Thọ trao tặng. Đồng thời tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp sang tìm kiếm cơ hội đầu tư, hợp tác kinh tế thương mại, góp phần phát triển kinh tế, xã hội mỗi bên.
Trong lĩnh vực an ninh - quốc phòng, lực lượng vũ trang của hai tỉnh đã duy trì trao đổi thông tin, trao đổi kinh nghiệm về công tác xây dựng lực lượng an ninh - quốc phòng, về phòng chống tội phạm, góp phần giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội thông qua tổ chức các Đoàn công tác của cán bộ lãnh đạo Công an tỉnh hai bên (năm 2012, đoàn cán bộ lãnh đạo Công an tỉnh Phú Thọ đã sang thăm và làm việc với Công an tỉnh Luông Nậm Thà. Năm 2013, Đoàn cán bộ Công an tỉnh Luông Nậm Thà đến thăm, làm việc tại Công an tỉnh Phú Thọ).
Các đồng chí lãnh đạo hai tỉnh Phú thọ - Luông Nậm Thà tại lễ bàn giao, cắt băng khánh thành công trình Bệnh viện Công an tỉnh Luông Nậm Thà
Đặc biệt, sự phối hợp trong thời gian qua giữa cơ quan Ngoại vụ hai tỉnh có nhiều bước phát triển, hợp tác chặt chẽ với nhau để cùng tham mưu cho Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân mỗi tỉnh triển khai các hoạt động trao đổi, hợp tác mang lại hiệu quả thiết thực, phù hợp với nhu cầu phát triển của mỗi bên, thể hiện được tình cảm đặc biệt của mối quan hệ hữu nghị truyền thống. Sở Ngoại vụ hai tỉnh đã chủ động trao đổi trong công tác chuẩn bị nội dung phục vụ cho các chuyến thăm và làm việc của đoàn cán bộ, lãnh đạo cấp cao hai tỉnh; phối hợp với các cơ quan liên quan trong quá trình triển khai thực hiện các lĩnh vực hợp tác về văn hóa, giáo dục - đào tạo, an ninh - quốc phòng vv… giữa hai tỉnh; làm cầu nối mở rộng quan hệ hợp tác giữa các sở, ngành và các tổ chức đoàn thể của hai tỉnh trong những năm gần đây.
Thời gian tới, Đảng bộ, chính quyền, nhân dân hai tỉnh mãi mãi gìn giữ và phát huy mối quan hệ truyền thống quý báu, mẫu mực, thủy chung, trong sáng do Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chủ tịch Kay-sỏn Phôm-vi-hẳn, cùng các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai dân tộc Việt - Lào dày công vun đắp. Phú Thọ luôn coi trọng và cùng với Luông Nậm Thà đưa mối quan hệ đặc biệt lên tầm cao mới, vì lợi ích của nhân dân hai tỉnh, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển. Đẩy mạnh hơn nữa quan hệ hợp tác toàn diện, trên cơ sở phát huy tinh thần độc lập, tự chủ, ý chí tự lực, tự cường, hợp tác bình đẳng và cùng có lợi, góp phần phát triển mối quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào. Hai tỉnh tiếp tục phát triển quan hệ hợp tác, thường xuyên tổ chức các chuyến thăm, làm việc trao và đổi thông tin của lãnh đạo các cấp với nhau. Trong các chuyến thăm, làm việc, đặc biệt chú trọng nâng cao chất lượng nội dung của các vấn đề mà hai bên quan tâm, đề xuất các ý tưởng hợp tác mới cho phù hợp với điều kiện kinh tế, xã hội thực tế mỗi bên. Trong lĩnh vực văn hóa, giáo dục, đào tạo, cùng với đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục truyền thống quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào, hai tỉnh tiếp tục xúc tiến các hoạt động giao lưu, giới thiệu văn hóa truyền thống của mỗi bên; tiếp tục phối hợp trong công tác đào tạo sinh viên đảm bảo chất lượng. Trong lĩnh vực kinh tế, hai tỉnh tiếp tục đẩy mạnh trao đổi kỹ thuật, công nghệ của ngành, lĩnh vực phát triển chuyên sâu; tăng cường thông tin, khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp ở mỗi tỉnh đầu tư theo nhu cầu, khả năng thực tế của các bên, cùng có lợi, đồng thời xúc tiến các chương trình, dự án, lĩnh vực kêu gọi đầu tư để mở rộng kênh thu hút nhà đầu tư tìm hiểu cơ hội đầu tư. Tiếp tục phát huy các biện pháp nhằm tăng cường hợp tác, trao đổi thông tin, kinh nghiệm trong lĩnh vực an ninh, quốc phòng nhằm giữ gìn trật tự an toàn xã hội, ngăn chặn các hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phòng chống các loại tội phạm và tệ nạn xã hội giữa hai bên./.
N.V.T.